2025 Yılında Türkiye’de Vergi Hukukundaki Güncel Değişiklikler ve Öngörüler

Türkiye’nin ekonomik dinamikleri ve kamu finansmanı ihtiyaçları doğrultusunda vergi mevzuatı, sürekli değişen ve gelişen bir yapıya sahiptir. Her yıl olduğu gibi, 2025 yılı da vergi mükellefleri için bazı önemli güncellemeleri ve potansiyel reformları beraberinde getirmiştir. Bu değişiklikler, hem bireysel mükellefleri hem de kurumları doğrudan etkileyerek, vergi planlaması ve uyum süreçlerinde yeni bir dönemi başlatmaktadır.

Bu makalede, 2025 yılında Türkiye vergi hukukunda yürürlüğe giren ve girmesi beklenen başlıca değişiklikler, düzenlemeler ve oran güncellemeleri kapsamlı bir şekilde incelenecektir. Yeniden Değerleme Oranı‘nın etkisi, Gelir Vergisi Tarifesi‘ndeki güncellemeler, Kurumlar Vergisi‘nde öne çıkan konular (özellikle asgari kurumlar vergisi), KDV ve ÖTV gibi dolaylı vergilerdeki olası düzenlemeler, elektronik defter ve belge uygulamalarındaki gelişmeler ile genel vergi politikalarına ilişkin beklentiler detaylandırılacaktır. Amacımız, mükelleflerin 2025 yılı vergi yükümlülüklerini daha iyi anlamalarına ve olası risklere karşı hazırlıklı olmalarına yardımcı olmaktır.


1. Yeniden Değerleme Oranı ve Maktu Had/Tutar Güncellemeleri

Türkiye’de vergi mevzuatında yer alan birçok maktu had, tutar ve ceza, her yıl Vergi Usul Kanunu (VUK) uyarınca belirlenen Yeniden Değerleme Oranı (YDO) kadar artırılır. 2024 yılı Ekim ayında açıklanan ve 2025 yılı için geçerli olacak Yeniden Değerleme Oranı, %43,93 olarak belirlenmiştir. Bu oran, 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren birçok vergi kalemi için geçerli olmak üzere uygulanmaktadır.

YDO’nun etkilediği başlıca kalemler şunlardır:

  • Vergi Tarife Dilimleri: Gelir Vergisi Kanunu’nun (GVK) 103. maddesinde yer alan gelir vergisi tarifesi dilimleri, YDO oranında artırılmıştır. Bu, özellikle ücretliler ve serbest meslek erbabı için daha geç üst vergi dilimine geçmeleri anlamına gelir. Örneğin, 2025 yılı Gelir Vergisi tarifesinin ilk dilimi 110.000 TL’den 158.000 TL‘ye yükselmiştir.
  • Maktu Vergi ve Harç Tutarları: Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV), Damga Vergisi, Harçlar (pasaport, noter, tapu vb.), Emlak Vergisi gibi maktu vergi ve harç tutarları YDO oranında artırılmıştır.
  • Vergi Cezaları: Vergi Usul Kanunu’nda yer alan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının maktu tutarları da YDO oranında artırılmıştır.
  • Çeşitli İstisna ve Limitler: GVK’da yer alan yemek yardımı istisnası, yol yardımı istisnası, engellilik indirimi tutarları, değer artışı kazanç istisnası, arızi kazanç istisnası gibi birçok istisna ve limit tutarı da YDO oranında güncellenmiştir.
    • Örneğin, işverenlerce hizmet erbabının iş yerine gidip gelmesi için sağlanan menfaatlere ilişkin istisna tutarı 2025 itibarıyla 126 TL olarak belirlenmiştir.
    • Engellilik indirimi tutarları da dereceye göre artırılmıştır (Birinci derece engelliler için 9.900 TL, ikinci derece için 5.700 TL, üçüncü derece için 2.400 TL).
    • Değer artışı kazançlarına ilişkin istisna tutarı 120.000 TL, arızi kazançlara ilişkin istisna tutarı 280.000 TL olarak belirlenmiştir.
  • Bilanço Esasına Göre Defter Tutma Hadleri: Ticari kazancı bilanço esasına göre defter tutacak mükelleflerin yıllık alış ve satış tutarları gibi hadleri de YDO oranında güncellenmiştir.

Cumhurbaşkanına, YDO oranını belirli vergilerde (örneğin MTV) %50’ye kadar azaltma veya artırma yetkisi verilmiş olması, yıl içinde ek düzenlemelerin gelebileceği ihtimalini her zaman açık tutar.


2. Kurumlar Vergisi Alanındaki Gelişmeler

2025 yılı, Kurumlar Vergisi (KV) mükellefleri için özellikle iki önemli konuyu gündeme taşımaktadır:

2.1. Yurt İçi Asgari Kurumlar Vergisi

OECD’nin BEPS projesi kapsamında küresel asgari kurumlar vergisi uygulamasının bir yansıması olarak, Türkiye’de de yurt içi asgari kurumlar vergisi düzenlemesi 1 Ocak 2025 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiştir. Bu düzenleme, çeşitli vergi istisna ve muafiyetleri nedeniyle düşük veya hiç vergi ödemeyen kurumların belirli bir asgari vergi ödemesini sağlamayı amaçlamaktadır.

  • Oran: Asgari kurumlar vergisi oranı %10 olarak belirlenmiştir.
  • Uygulama: Danıştay’dan bu konuda yürütmeyi durdurma kararı gelmiş olsa da, uygulamanın detayları ve istisnaları (örneğin, ilk 3 yıl yeni şirketler için asgari KV hesaplanmaması) mevzuatla netleştirilmektedir.
  • Amaç: Temel amaç, vergi tabanını genişletmek ve vergi adaletini sağlamaktır.

2.2. Kurumlar Vergisi Oranları ve Diğer Hususlar

  • 2025 yılı için genel kurumlar vergisi oranı %25 olarak devam etmektedir. Finans sektöründeki şirketler için ise bu oran %30 olarak uygulanmaktadır.
  • İhracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranının 1 puan indirimli uygulanması gibi mevcut teşvikler devam etmektedir.
  • Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin ücretleri üzerinden hesaplanan gelir vergisinin terkin edilmesi gibi teknokent ve Ar-Ge faaliyetlerine yönelik istisnalar da belirli koşullarda devam etmektedir. Ancak bu istisnalara üst limit getirilmesi gibi düzenlemeler de potansiyel gündem maddeleri arasındadır.
  • Gayrimenkul yatırım fon ve ortaklarına tanınan istisnaların kaldırılması veya sınırlandırılması gibi konular da vergi reform paketi kapsamında tartışılmaktadır.

3. Gelir Vergisi Alanındaki Değişiklikler

Gelir vergisi, bireysel mükellefleri doğrudan etkileyen önemli bir vergi türüdür. 2025 yılında bu alandaki başlıca değişiklikler şunlardır:

  • Tarife Dilimleri: Yukarıda belirtildiği gibi, Gelir Vergisi Kanunu’nun 103. maddesindeki tarife dilimleri YDO oranında artırılmıştır. Bu, özellikle yüksek enflasyon dönemlerinde ücretlilerin daha erken üst vergi dilimlerine girmesini bir miktar engellemek için önemli bir adımdır.
    • Örneğin, 2025 yılı için ücret gelirlerinde ilk dilim 158.000 TL, en üst dilim ise 4.300.000 TL üzeri gelirler için %40 olarak uygulanacaktır.
  • Konut Kira Gelirleri İstisnası: Mevcut düzenlemelerde konut kira gelirleri için uygulanan istisnanın kaldırılması veya vergilemenin tevkifat usulü ile yapılmasına yönelik taslak düzenlemeler gündeme gelmiştir. Bu konuda kesinleşen bir düzenleme henüz yoktur, ancak bu potansiyel değişiklikler konut sahipleri için önemli bir etki yaratabilir.
  • Değer Artış Kazancı İstisnası: Taşınmaz satış kazançları için uygulanan %25’lik istisnanın kaldırılması da gündeme gelmiş ancak henüz kesinleşmemiştir. Bununla birlikte, 2025 takvim yılı gelirlerine uygulanacak değer artışı kazançlarına ilişkin istisna tutarı 120.000 TL olarak belirlenmiştir.
  • Özel Gider (Harcama) Bildirimi: Gelir ile harcamalar arasındaki uyumsuzlukların izah edilmesi zorunluluğu ve özel gider bildirimi getirilmesi gibi uygulamaların 2025 yılında başlaması beklenmektedir. Bu, özellikle kayıt dışı ekonomiyle mücadele kapsamında atılacak önemli bir adım olacaktır.
  • E-Ticaret Üzerinden Vergi Kesintisi (Stopaj): 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren, elektronik ticaret yapan hizmet sağlayıcılarına ödenen tutarlar üzerinden vergi kesintisi (stopaj) yapılması zorunlu hale gelmiştir. Stopaj oranları; Gelir Vergisi mükelleflerinde %25, Kurumlar Vergisi mükelleflerinde %15 olarak belirlenmiştir. Bu oranlar, sektördeki e-ticaret platformları ve satıcılar için önemli bir etki yaratacaktır.

4. Katma Değer Vergisi (KDV) Alanındaki Değişiklikler

KDV, Türkiye’de en önemli dolaylı vergi gelirlerinden biridir. 2025 yılına yönelik KDV alanındaki başlıca gelişmeler ve beklentiler şunlardır:

  • İndirimli Oranda KDV’ye Tabi İşlemlerde Yıl İçinde Nakden İade Uygulaması: Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde yapılan değişikliklerle, indirimli oranda KDV’ye tabi işlemlerde yıl içinde nakden iade uygulaması 15 Şubat 2025 tarihi itibarıyla kaldırılmıştır. Bu durum, indirimli KDV iadesi bekleyen mükellefler için finansal akışlarını etkileyebilecektir.
  • KDV Tevkifatının Kapsamının Genişletilmesi: Yapım işleri, iş gücü temin hizmetleri, danışmanlık hizmetleri gibi işlemlerin KDV tevkifatına tabi tutulması planlanan konular arasındadır. Bu tür düzenlemeler, vergi toplama etkinliğini artırmayı hedeflemektedir.
  • KDV Oranlarında Olası Değişiklikler: Her ne kadar 2025 yılı için genel bir oran değişikliği açıklanmamış olsa da, bütçe ihtiyaçları doğrultusunda bazı ürün veya hizmetlerde KDV oranlarının yeniden gözden geçirilmesi ihtimali her zaman bulunmaktadır.

5. Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) Alanındaki Gelişmeler

ÖTV, belirli ürün gruplarından (akaryakıt, motorlu taşıtlar, alkollü içkiler, tütün mamulleri vb.) alınan bir vergi türüdür.

  • Maktu Vergi Tutarlarının Güncellenmesi: ÖTV’ye tabi ürünlerdeki maktu vergi tutarları, YDO’ya göre güncellenir.
  • Engelli Araç Satışındaki İstisna: Engelli araç satışındaki istisnanın 5 yıldan 10 yıla çıkarılması gibi düzenlemeler, vergi reform paketi kapsamında tartışılan ancak henüz yasalaşmayan konular arasındadır.
  • Tütün Ürünleri ÖTV Oran ve Tutarlarında Değişiklik: Tütün ürünleri ÖTV oran ve tutarlarında düzenli olarak yapılan güncellemeler, 2025 yılında da devam etmektedir.

6. Dijitalleşme ve E-Dönüşüm Alanındaki Gelişmeler

Vergi idaresinin dijitalleşme süreci, 2025 yılında da hız kesmeden devam etmektedir.

  • E-Defter Uygulamasına Geçiş: 2025 başı itibarıyla e-Defter uygulamasına dahil olacak mükellef grupları genişletilmiştir. Özellikle 2023 yılı cirosu 3 Milyon TL üzeri olanlar ve 2024 yılı Temmuz ayında e-faturaya geçmiş olanlar, 2025 itibarıyla e-Defter uygulamasına geçiş yapmak zorundadır. Ayrıca, yeni işe başlayan, sınıf değiştiren veya vergi muafiyeti kalkan mükellefler de belirlenen tarihlerden itibaren e-Defter tutmak zorundadır.
  • Büyük Defterlerin İkincil Kopyalarının Gönderilme Zorunluluğu Kaldırıldı: e-Defter Saklama Kılavuzunda yapılan değişiklikle, Ocak/2025 ve takip eden dönemler için büyük defter (defteri kebir) kopyalarının özel entegratörlerin ya da GİB bilgi işlem sistemlerine yüklenmesi zorunluluğu kaldırılmıştır. Bu, mükellefler için bir kolaylık sağlamaktadır.
  • İnternet Üzerindeki Satış/Kiralama İlanlarına Yönelik Bilgi Talebi: İnternet üzerindeki satış veya kiralama ilanlarına yönelik bilgi talebine ilişkin düzenlemeler, kayıt dışı ekonomiyle mücadelede önemli bir araç olarak kullanılmaya devam edecektir.

7. Diğer Önemli Vergi Düzenlemeleri ve Beklentiler

  • Enflasyon Düzeltmesi: 2025 yılı Geçici Vergi Dönemlerinde enflasyon düzeltmesi yapılmayacağı yönünde Tebliğ yayımlanmıştır. Bu karar, özellikle yüksek enflasyon ortamında firmaların finansal tablolarını etkileyecektir.
  • Vergi Mahremiyeti ve Bilgi Paylaşımı: VUK’un mükerrer 413. maddesinde düzenlenen ve vergi mahremiyetini düzenleyen 5. maddesi kapsamında üçüncü kişilerle paylaşılabilecek bilgilerin; katkı payı karşılığında üçüncü kişilerle paylaşılmasına ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir.
  • Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele: Başkalarının hesaplarına yapılan ödemeler için özel usulsüzlük cezası kesilmesi gibi kayıt dışı ekonomiyle mücadeleye yönelik yeni düzenlemeler de gündemdeki yerini korumaktadır.
  • Bütçe Hedefleri: 2025 yılı bütçesinde, vergi gelirlerinin önemli ölçüde artırılması hedeflenmektedir (%50,37 artış). Bu durum, genel olarak vergi denetimlerinin ve tahsilatın sıkılaştırılacağı sinyallerini vermektedir.
  • Dolaylı ve Dolaysız Vergiler: 2025 yılında dolaylı vergilerin bütçe vergi gelirleri içindeki payının %65,15, dolaysız vergilerin payının ise %33,81 olarak bütçelenmesi, tüketim üzerinden alınan vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki ağırlığını koruduğunu göstermektedir.
  • Vergiye Uyumlu Mükellef İndirimi: Vergiye uyumlu mükelleflere sağlanan indirimin hadleri de YDO oranında güncellenerek 2025 yılı için 9.900.000 TL olmuştur.

Sonuç

2025 yılı, Türkiye vergi hukuku açısından hem rutin YDO güncellemeleri hem de yapısal reform niteliğindeki düzenlemelerle dolu bir yıl olmuştur. Özellikle asgari kurumlar vergisi, elektronik defter ve belge uygulamalarındaki genişlemeler ve e-ticaret üzerinden stopaj gibi değişiklikler, mükelleflerin vergi yükümlülüklerini ve uyum süreçlerini doğrudan etkileyecektir.

Mükelleflerin, bu değişikliklere zamanında ve doğru bir şekilde uyum sağlamaları, olası vergi cezaları ve risklerle karşılaşmamaları için kritik öneme sahiptir. Vergi mevzuatındaki sürekli dinamizm ve karmaşıklık göz önüne alındığında, işletmelerin ve bireysel mükelleflerin güncel mevzuatı yakından takip etmeleri, gerekli uyarlamaları yapmaları ve özellikle uzman bir mali müşavir veya vergi avukatından profesyonel destek almaları, vergi planlaması ve yönetimi açısından hayati önem taşımaktadır. 2025 yılında da vergi idaresinin kayıt dışı ekonomiyle mücadele ve vergi tabanını genişletme çabaları devam edeceğinden, mükelleflerin şeffaflık ve dürüstlük ilkesine uygun hareket etmeleri büyük önem arz etmektedir.

Categories
tags
Etiket yok

Yanıt yok

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir